Rusya’nın Tataristan bölgesine çalışmak için giden Afrikalı bayanlar, vaat edilen işin bilakis insansız hava aracı (İHA) üretimi için kandırıldıklarını sav etti.
Associated Press’te (AP) yer alan habere nazaran, toplumsal medyada çıkan reklamlara inanan Afrikalı genç bayanların, oynadıkları 100 sözlük Rusça testini tamamlamaları karşılığında parasız uçak bileti, bir ölçü para ve Avrupa’da macera vaat edildi.
Ancak Rusya’nın Tataristan bölgesine varan bayanlar, otelcilik yahut toplu yemek hizmetlerinde çalışmak yerine Rusya için İHA üreten bir silah fabrikasında çalışacakların öğrendi.
AP’ye konuşan birtakım bayanlar, daima nezaret altında uzun saatler geçirdiklerinden, ödenen fiyatların ve çalışma şartlarının verilmiş sözlerle örtüşmediğinden şikayet etti. Ciltlerinde yanıklara ve kaşıntılara neden olan kimyasallarla çalıştıklarını belirten bir bayan, “İHA’ların nasıl yapıldığını hakikaten bilmiyorum” diyerek yaşadığı çaresizliği lisana getirdi.
AP’nin bayanların İHA ürettiklerini öne sürdükleri fabrikaya yönelik araştırmasında, Moskova’nın silah üretiminin bir kısmıno Tataristan’ın Alabuga Özel Ekonomik Bölgesi’ndeki fabrikada 16 yaşındaki Rus meslek öğrencileriyle birlikte çalışan yaklaşık 200 Afrikalı bayanın tecrübesiz ellerine teslim ettiği yer aldı.
Rusya’da çalışacağı hayali ile heyecana kapılan bir bayan ise, havaalanında, uçağın içinde yaşadı lakin havaalanına vardıktan kısa bir müddet sonra bunun bir tuzak olduğunu anladı
“Şirket büsbütün İHA yapmakla ilgiliydi. Öteki bir şey değil” diyen bayan, “Tüm bunları yapmaya başladığım güne pişmanım” tabirinde bulundu.
200 yılında Tataristan’a iş ve yatırım çekmek hedefiyle kurulan fabrika, Ukrayna savaşı başladıktan sonra süratle genişledi ve ek binalar ekterek askeri üretime geçti. Rusya’nın İran’dan İHA aldığı argüman edilen evraklarda de fabrikanın isminin geçtiği tespit edildi.
Orta ve Doğu Afrika ülkelerinden getirilen 182 bayanın, “fazla maharet gerektirmeyen” kısımlarda çalıştıkları ve “kariyerlerine başlamalarına yardımcı olmak için” işe alındıkları belirtildi.
AĞIR KAİDELERDE ÇALIŞTIRILIYORLAR
İHA’ları monte eden bir bayan, fabrika ve ömür alanları ortasındaki arayı tahsis edilen otobüs ile gittiklerini, çok sayıda güvenlik noktasından geçerek işe başladıklarını söyledi.
24 saat korunan yatakhaneleri ve mutfakları paylaşan bayanların, yüz tanıma sistemiyle denetim edilmelerinin yanı sıra güvenlik kameraları ile izlendiği söz edildi. Evcil hayvan ya da alkolün yasak olduğu, kendi telefonlarındaki sim kartların yerine mahallî sim kartların verildiği ve fabrikaya telefon götürmelerinin yasaklandığı da kurallar ortasında yer aldı.
Bir bayan AP’ye, lakin müdürünün müsaadesiyle konuşabildiğini, bir oburu “mesajlarının izlendiğini”, üçüncüsü emekçilere işleri hakkında yabancılarla konuşmamalarının söylendiğini, dördüncüsü ise müdürlerinin onları iş arkadaşlarını ihbar etmeye teşvik ettiğini söyledi.
AP’ye konuşan bir emekçi bayan, işe alınanlara insansız hava araçlarının nasıl monte edileceğinin ve yoğurt kıvamında yakıcı bir hususla nasıl kaplanacağının öğretildiğini söyledi.
Birçok emekçinin hami ekipmanlardan mahrum olduğunu belirten emekçi bayan, kimyasalların yüzüne küçük iğneler batırılıyormuş üzere hissettirdiğini ve yanaklarında “küçük delikler” oluştuğunu ve bunların şiddetli kaşıntıya neden olduğunu belirtti.
Başlangıçta 700 dolar aylık fiyat ödeneceği vaat edilse de daha sonra toplumsal medya paylaşımlarında bu ölçünün “500 doların üzerinde” olarak değiştirildiği tabir edildi. Bir bayan fabrikada çalışmayı sevdiğini zira âlâ maaş aldığını, yeni beşerlerle tanışmaktan ve farklı bir kültürü deneyimlemekten keyif aldığını söyledi. Lakin görüşülen öbür bayanlar, fiyatın kâfi olmadığını ve beklentilerini karşılamadığını öne sürdü.
Bir bayan personel, aldığı maaşın konaklama, uçak bileti, Rusça lisan dersleri, tıbbi bakım ve otobüs fiyatları sebebiyle kesintiye uğradığını altını çizdi.
Fabrika yöneticileri Rus konuşan işçi talebinde bulunurken programdan ayrılmak isteyenlerin kendilerine yapılan masrafları geri ödemeleri gerektiği bildirildi.
BM İnsan Hakları Yüksek Komiserliği sözcülerinden Ravina Shamdasani, Moskova’nın Sınıraşan Örgütlü Hatalara Karşı BM Sözleşmesi’ne taraf olduğuna dikkat çekerek, Rusya’nın aksiyonlarının “işe alımın hileli olması ve maksadın sömürü olması halinde insan ticareti kriterlerini karşılayabileceğini” söyledi.